Hà Linh sinh năm 1973, là con trai độc nhất của cố nghệ sĩ Thanh Nga và luật sư Phạm Duy Lân. Ngày 26/11/1978, Hà Linh ở tuổi lên 5 gặp biến cố lớn khi bố mẹ bất ngờ bị ám sát. Lớn lên, anh nối nghiệp mẹ theo nghệ thuật. Anh từng học trường Sân khấu Điện ảnh TP HCM rồi làm diễn viên hài.
Hà Linh có cậu ruột là nghệ sĩ Bảo Quốc, gọi nghệ sĩ Hữu Châu là anh họ, diễn viên Gia Bảo là cháu. Dù sinh trưởng trong đại gia đình giàu truyền thống nghệ thuật, ở tuổi trung niên Hà Linh vẫn lận đận, chưa phải là cái tên được nhiều người nhớ đến. Anh trò chuyện với Ngôi Sao về những thăng trầm trong cuộc sống, công việc.
Nghệ sĩ Hà Linh.
- Sau hơn 30 năm theo nghề diễn viên, cuộc sống hiện tại của anh thế nào?
- Tôi hiện sống cùng bà xã 8X trong một căn hộ ở quận 6 TP HCM. Vợ tôi dạy làm nail, công việc ổn định sáng đi làm tối về, còn tôi vẫn gắn bó với nghệ thuật dù thu nhập bấp bênh, chưa đủ trang trải cuộc sống. Vợ chồng tôi đang trả góp khoản tiền vay mua nhà thời hạn 20 năm và đã trả được một ít.
- Mẹ anh - nghệ sĩ Thanh Nga - từng là 'Nữ hoàng sân khấu', bản thân anh cũng có thời gian dài hoạt động nghệ thuật, vì sao ở tuổi 51 anh vẫn chật vật về kinh tế?
- Cuộc đời tôi không phải như người khác chỉ một, hai lần sóng gió. Tôi trải qua đến 3, 4 lần đối mặt biến cố lớn, giống như bàn tay lật qua lật lại mấy bận vậy. Cứ lao đao, thăng trầm riết rồi tôi cũng quen. Lúc mới chào đời, tôi là cậu ấm ngậm thìa vàng, được bố mẹ cưng chiều hết mực. Nhưng sau biến cố năm 1978, tôi thành trẻ mồ côi, ở với bà ngoại. Sau này bà mất tôi chỉ còn một mình, tự bươn chải, kiếm sống.
Bố mẹ qua đời khi tôi còn quá nhỏ, chưa biết gì. Đến khi trưởng thành tôi chỉ thấy mình thừa hưởng danh tiếng của gia đình chứ không có của cải, tài sản gì cả. Sau đó tôi còn gặp thêm biến cố đổ vỡ hôn nhân, phải làm lại từ đầu với hai bàn tay trắng. Những năm gần đây, khi sân khấu hài không còn thịnh, tôi lâm vào tình cảnh gần như thất nghiệp, có việc gì làm việc đó, không kén chọn theo sở thích, sở trường như trước.
Hà Linh hồi nhỏ bên mẹ - cố nghệ sĩ Thanh Nga.
- Anh được đào tạo bài bản về diễn xuất, có thâm niên trong nghề, sân khấu kịch ở TP HCM cũng không ít, vì sao anh khó kiếm việc?
- Mười mấy năm trước sân khấu hài còn thịnh, bình thường tôi kiếm được vài chục triệu đồng một tháng, hơn bây giờ nhiều. Lúc đó công việc đều lắm, tối nào tôi cũng đi diễn, không có thời gian nghỉ ngơi hay đi chơi. Giờ hài kịch thoái trào, mọi thứ đều thay đổi rồi. Nhiều sân khấu mới mở ra thật nhưng ở đâu người ta có êkíp riêng ở đó hết, mình khó chen vào lắm.
Các sân khấu hiện tại đa số kết hợp đào tạo diễn viên trẻ. Các bạn học ở đó xong hành nghề luôn. Người diễn với họ chính là các nghệ sĩ dạy dỗ, kèm cặp họ mỗi ngày. Mà bây giờ, diễn ở sân khấu phải có suất thường xuyên mới đủ thu nhập sống, chứ một tuần được một, hai suất không ăn thua. Mức lương ở các sân khấu bây giờ thấp lắm nên tôi chủ yếu tìm cơ hội tham gia các phim truyền hình, phim điện ảnh, web-drama chiếu trên mạng, ai kêu gì thì làm đó. Giờ còn có nhiều đơn vị làm cả phim chiếu trên app với thời lượng chỉ tầm 5-7 phút mỗi tập. Tôi cũng cố gắng tham gia loại hình mới này để có thu nhập.
- Nguyên nhân nào khiến anh khó nổi tiếng?
- Khuôn mặt tôi không hiền cũng không ác, bị lỡ cỡ nên khó tìm được vai diễn lớn. Tôi chỉ được mời đóng các vai nhỏ, khách mời, quần chúng, xuất hiện thoáng qua. Tôi nghĩ với các ngành nghề khác, thâm niên hơn 30 năm trong nghề là ngon lắm, nhưng với nghệ thuật không hẳn như vậy. Một số người nói diễn viên mà không được chú ý, không sống được bằng nghề là do mình thôi chứ chẳng phải vì thời cuộc hay thiếu cơ hội gì cả.
Tôi cũng nghĩ có thể mình chưa đủ tố chất cần thiết để được người ta tin tưởng giao vai. Nói thật, tôi tự thấy cái gì mình cũng thiếu một chút. Có thể tôi diễn không tới hoặc được giao vai không phù hợp. Đôi khi nhận một vai mà tôi hình dung thế này nhưng đạo diễn lại nghĩ khác. Nếu không cẩn thận để xảy ra xích mích với đạo diễn thì phim sau người ta không mời tôi đóng nữa. Đôi khi tôi cũng nản khi cứ mãi chật vật, nhưng tự nhủ số mình không được may mắn cho nhẹ lòng.
- Nếu nói anh chưa đủ nỗ lực để tạo dấu ấn, anh nghĩ sao?
- Chính vì sinh ra trong gia đình nổi tiếng, có mẹ là "Nữ hoàng sân khấu", được đông đảo khán giả yêu thương nên tự nhiên tôi có suy nghĩ mình phải làm mọi thứ trong giới hạn an toàn, tránh gây ảnh hưởng tới danh tiếng của dòng họ. Tôi biết có nhiều người đã làm này làm kia, nổi tiếng chỉ sau một đêm nhưng đó là vì họ không có gì để mất. Bản thân tôi đúng ra cũng chẳng có gì để mất nhưng tôi còn tiếng tăm của gia đình, không thể liều lĩnh được. Đôi khi chỉ cần mình làm một cái gì quá thì một là sẽ nổi tiếng hai là tai tiếng.
Giờ ở tuổi 51, chắc tôi hết cơ hội tạo đột phá rồi. Người ta thường lên tới đỉnh rồi từ từ đi xuống, còn tôi có vẻ mới đi tới lưng chừng là vòng sang bên kia và xuống luôn, không lên tới đỉnh được. Dù vậy, tôi vẫn mong có thêm những cơ hội để làm nghề, thỏa mãn đam mê và nhu cầu cống hiến của bản thân.
- Những cơ hội nào trong nghề vuột mất khiến anh tiếc nuối?
- Số tôi cứ đi casting là rớt vai. Tôi đi thử vai nhiều mà cứ diễn xong người ta kêu về đi rồi thôi, không thấy gọi nữa. Thậm chí cả ở lĩnh vực lồng tiếng cũng vậy, rớt nhiều lần lắm. Có một lần tôi thử lồng tiếng cho một phim hoạt hình nước ngoài. Vai cũng lớn và tôi được phía nước ngoài chấm rồi nhưng cuối cùng vẫn bị loại vì nhiều lý do.
Tháng 8 vừa qua, tôi cũng được mời đóng một vai thứ chính khá lớn trong dự án phim điện ảnh chiếu rạp. Tôi nhận lời luôn vì nghĩ tuy cát-xê không cao nhưng mình có cơ hội làm nghề, gặp đúng vai mình thích. Ai dè dự án bị dời, chưa rõ sau này có tiếp tục làm nữa không. Qua những việc như thế, tôi càng tin may mắn không thuộc về mình, đành chấp nhận thôi.
- Hiện trong gia đình anh, ai là trụ cột kinh tế?
- Dù thu nhập thấp và không ổn định, tôi vẫn là trụ cột, lao động chính trong gia đình. Tôi kiếm được nhiều tiền hơn vợ một chút, còn cô ấy thu nhập ít mà ổn định. Bà xã không phải lo nghĩ về công việc nhiều như tôi, cứ sáng đi làm, chiều về, cuối tháng lãnh lương. Nếu không phải trả góp tiền mua nhà, thu nhập hai vợ chồng chắc cũng đủ trang trải cuộc sống. Được cái, thu nhập tôi không cao, nhưng tôi xài ít, không có nhu cầu gì nhiều. Vợ cũng đi làm gánh vác bớt một phần cho tôi. Nói chung tôi còn chật vật thật nhưng không đến nỗi bế tắc.
Có thể tôi không cần nổi tiếng nhưng chỉ cần có vai, dù nhỏ mà cát-xê đủ sống là được. Tôi không mong ước gì cao xa, chỉ hy vọng kiếm được tầm 20 triệu đồng mỗi tháng để đủ trang trải.
Hà Linh bên vợ hiện tại.
- Ngoài tổ ấm với bà xã hiện tại, anh còn có hai con riêng. Kinh tế eo hẹp, anh làm sao để chu toàn trách nhiệm làm cha?
- Khi ly hôn, tôi và vợ cũ thỏa thuận mọi việc nên không tranh chấp về tài sản hay quyền nuôi con. Hai con ở cùng vợ cũ, tôi không phải chu cấp vì tôi ra đi tay trắng, để lại toàn bộ tài sản. Tôi nghĩ con cái cần người mẹ chăm sóc. Vợ cũ tôi kinh doanh cũng tốt, có thể lo cho hai con ổn hơn tôi. Hiện hai con gái đều đã lớn, giỏi giang, ngoan ngoãn. Cháu đầu 27 tuổi đã đi làm, cháu thứ hai 19 tuổi đang là sinh viên. Lâu lâu các con cần gì vẫn gọi điện, nhắn tin cho tôi. Thỉnh thoảng tôi cũng hỏi thăm, rủ con đi uống cà phê để cha con tâm sự, chia sẻ vui buồn.
- Anh dự tính thế nào về việc có thêm con với bà xã hiện tại?
- Người phụ nữ nào cũng muốn có con, vợ tôi lại chưa từng sinh nở. Có điều, hiện tại kinh tế của hai vợ chồng chưa cho phép. Tôi nghĩ để một đứa con ra đời, người làm cha làm mẹ cần có sự chuẩn bị cho con thật tốt, không thể chỉ nghĩ "trời sinh voi sinh cỏ". Chắc chắn con nhỏ không chịu khổ được như người lớn đâu.
Tôi vẫn đang cố gắng tìm thêm việc làm để có cuộc sống khá hơn, đến khi đủ khả năng mới sinh con. Vợ tôi cũng ham làm, chưa có kế hoạch mang thai.
