Ông Nguyễn Thanh Viễn, Trưởng phòng Nông nghiệp huyện Đồng Văn, cho biết thời gian qua do ảnh hưởng của mưa bão, làng Thiên Hương bị sụt lún và xuất hiện nhiều vết nứt. Các vết nứt ở giữa làng, đường đi và ngày càng lan rộng, ăn sâu vào nhà người dân, làm hư hỏng đường sá, nguy cơ gây mất an toàn.
"Nguy cơ sạt lở nghiêm trọng buộc chính quyền phải di dời toàn bộ dân làng đến chỗ ở mới", ông Viễn nói. Vị trí ngôi làng cũ sẽ bị bỏ hoang hoàn toàn.
Làng Thiên Hương hay làng Mã Pắng đã tồn tại gần 200 năm, giữ được nhiều nét văn hóa và kiến trúc nhà trình tường lợp ngói âm dương đặc trưng của người Tày ở Hà Giang. Làng cách thị trấn Đồng Văn gần 7 km, là địa chỉ nhiều du khách ghé check in, tận hưởng không gian và trải nghiệm đời sống của người địa phương, tham gia các hoạt động lội suối bắt cá, dệt lanh, làm bánh, uống rượu ngô.
Chủ homestay Thiên Hương trong làng cổ cho biết đa số nhà dân, chuồng trại chăn nuôi đều có dấu hiệu nứt vách, sập tường. Những vết nứt 20 -30 cm xuất hiện giữa nền nhà, ngoài vườn, buộc người dân phải dỡ nhà chuyển tới khu tái định cư.
Theo chủ cơ sở lưu trú, di dời khỏi làng là ưu tiên lúc này của nhiều hộ. Từ đầu tháng 10, homestay đã ngưng hoạt động và chuyển đến chỗ mới xây dựng lại cơ sở để sớm đón khách.
Cụm đa cổ thụ ở làng Thiên Hương, Đồng Văn hồi tháng 2. Video: Thế Quỳnh
Chính quyền đã bố trí khu tái định cư cho người dân cách làng cũ khoảng 500 m. Khu làng cổ với 40 hộ dân sinh sống hiện trong cảnh "vườn không nhà trống". Địa điểm này cũng được lập trạm gác nghiêm cấm phương tiện và người dân vào các vùng nguy hiểm từ tháng 10.
Nguyễn Thuật, hướng dẫn viên cung Hà Giang, cho biết Thiên Hương nằm gần các điểm đến như sông Nho Quế, mỏm đá cổ, cao nguyên đá Đồng Văn. Điểm nhấn của làng ngoài kiến trúc cổ còn có 10 cây đa trên 400 tuổi, thân gần chục người ôm, được giữ gìn qua nhiều thế hệ với niềm tin bảo vệ mùa màng, mang lại may mắn.
"Sẽ là một tiếc nuối cho những du khách chưa có dịp đến đây", anh Thuật nói.
Huyện Đồng Văn khuyến khích dân làng Thiên Hương xây làng ở địa chỉ mới kết hợp phục dựng kiến trúc cổ để phát triển du lịch.
Tuấn Anh
