Chế độ ăn uống kém, lối sống ít vận động và các vấn đề về chuyển hóa như béo phì, kháng insulin thường dẫn đến bệnh gan nhiễm mỡ được gọi là bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD). Những gì chúng ta đưa vào cơ thể đóng vai trò quan trọng trong việc xác định mức độ khỏe mạnh của chúng ta. Và trong đó, dầu ăn - nguyên liệu chế biến nhiều món ăn - đóng vai trò rất quan trọng.
Lượng chất béo trong dầu ăn có thể ảnh hưởng đáng kể đến sự tích tụ mỡ ở gan, tình trạng viêm, stress oxy hóa và độ nhạy insulin. Do đó, điều quan trọng là phải sử dụng đúng loại dầu ăn để tránh các bệnh về gan nhiễm mỡ. Những loại dầu dưới đây có thể giúp tránh các bệnh về gan nhiễm mỡ khi tiêu thụ đúng cách và với tỷ lệ phù hợp.
Dầu ô liu nguyên chất
Dầu ô liu nguyên chất (hay EVOO) là một trong những loại dầu được khuyến nghị và nghiên cứu nhiều nhất cho những người mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD). Loại dầu này là sự kết hợp chất béo lành mạnh và chất chống oxy hóa, hỗ trợ trực tiếp chức năng gan, giúp giảm tích tụ chất béo trong gan.
Dầu ô liu chứa khoảng 73% axit oleic, một chất béo lành mạnh giúp giảm viêm, hỗ trợ độ nhạy insulin và cải thiện quá trình chuyển hóa lipid. Nó cũng bao gồm các hợp chất mạnh như polyphenol và vitamin E, có khả năng chống lại stress oxy hóa, bảo vệ sức khỏe gan. Một phân tích tổng hợp năm 2021 được công bố trên Clinical Nutrition cho thấy chế độ ăn nhiều EVOO có thể làm giảm đáng kể mỡ gan và cải thiện các enzyme gan chính như ALT, AST. Dầu ô liu cũng hỗ trợ chức năng miễn dịch và phục hồi tế bào.
Dầu hạt lanh
Dầu hạt lanh chứa nhiều axit alpha-linolenic (ALA), một loại axit béo omega-3 nguồn gốc thực vật, có tác dụng chống viêm và hỗ trợ giảm mỡ gan. Nó cũng giúp hạ triglyceride và cải thiện mức HDL (cholesterol tốt).
Một nghiên cứu trong Lipids in Health and Disease năm 2016 phát hiện ra rằng việc bổ sung dầu hạt lanh làm giảm sự tích tụ mỡ gan và cải thiện mức enzyme gan ở động vật mắc NAFLD do chế độ ăn uống. ALA hỗ trợ cấu trúc tế bào não và có thể cân bằng tâm trạng, trí nhớ, bảo vệ thần kinh. Ngoài ra, nó giúp da ngậm nước, mịn màng và dẻo dai; làm giảm các triệu chứng của bệnh chàm, mụn trứng cá và khô da.
Dầu hạt cải ép lạnh
Loại dầu này chứa chất béo không bão hòa đơn và omega-3, có thể là một lựa chọn tốt cho những người mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD), đặc biệt khi sử dụng ở mức độ vừa phải. Dầu hạt cải ép lạnh có thể giúp giảm mỡ gan, cải thiện độ nhạy insulin và cũng hỗ trợ quá trình chuyển hóa lipid tốt hơn. Một nghiên cứu năm 2013 trên Diabetes Care nêu rằng việc thay thế chất béo bão hòa bằng dầu hạt cải có thể cải thiện mức độ men gan.
Dầu triglyceride chuỗi trung bình (dầu MCT)
Dầu MCT (dầu Triglyceride chuỗi trung bình) được vận chuyển nhanh đến gan và làm năng lượng tức thời, có thể giảm sự tích tụ chất béo trong gan.
Theo một nghiên cứu năm 2020 của Clinical Nutrition, dầu MCT giúp giảm hàm lượng chất béo trong gan so với dầu triglyceride chuỗi dài (LCT). Dầu MCT cũng tăng cường cảm giác no, thúc đẩy quá trình trao đổi chất và đốt cháy chất béo. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải sử dụng những loại dầu này ở mức độ vừa phải. MCT được hấp thụ nhanh hơn chất béo thông thường và nhanh chóng chuyển hóa thành năng lượng, đó là lý do tại sao dầu MCT được các vận động viên và những người ăn kiêng keto ưa chuộng để có năng lượng ổn định.
Dầu quả bơ
Dầu quả bơ gần đây trở nên phổ biến vì hỗ trợ sức khỏe gan và có thể giúp điều trị các tình trạng như bệnh gan nhiễm mỡ. Dầu quả bơ giàu axit oleic, một chất béo lành mạnh tốt cho tim và gan. Những chất béo này giúp giảm cholesterol xấu (LDL) và cải thiện độ nhạy insulin - chìa khóa để ngăn ngừa bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD).
Dầu quả bơ cũng chứa vitamin E, carotenoid và sterol thực vật có tác dụng như chất chống oxy hóa, giúp giảm căng thẳng oxy hóa và tình trạng viêm ở gan. Tạp chí Thực phẩm bổ sung và Lipid trong Sức khỏe và Bệnh tật cho biết, dầu quả bơ có thể làm giảm sự tích tụ mỡ ở gan, cải thiện mức độ men gan và bảo vệ tế bào gan khỏi tổn thương oxy hóa.
Hướng Dương (Theo Times of India)
Ảnh: Deposit Photos
