Axit uric là một sản phẩm thải tự nhiên được cơ thể tạo ra trong quá trình phân hủy purin - một hợp chất có mặt trong nhiều loại thực phẩm và đồ uống. Dưới điều kiện bình thường, axit uric sẽ hòa tan trong máu, đi qua thận và được đào thải ra ngoài qua nước tiểu. Tuy nhiên, khi cơ thể sản sinh quá nhiều axit uric hoặc thận không làm việc được hiệu quả, lượng axit uric sẽ tích tụ trong máu. Tình trạng này gọi là tăng axit uric máu, và nếu không được kiểm soát, có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng như bệnh gout hoặc sỏi thận.
Tuy nhiên, cơ thể thường phát ra những dấu hiệu cảnh báo sớm khi nồng độ axit uric tăng cao. Bằng cách nhận biết các tín hiệu này và thực hiện những thay đổi lối sống hợp lý, bạn hoàn toàn có thể kiểm soát và duy trì nồng độ axit uric ở mức an toàn.
Dưới đây là 5 dấu hiệu cho thấy nồng độ axit uric trong cơ thể đang tăng cao và bạn cần làm gì để cải thiện tình trạng này.
1. Đau và sưng khớp
Ảnh: Healthshots
Một trong những dấu hiệu phổ biến nhất của tình trạng axit uric cao là đau khớp đột ngột, đặc biệt là ở ngón chân cái. Đây là biểu hiện đặc trưng của bệnh gout - một dạng viêm khớp do các tinh thể axit uric tích tụ trong khớp gây ra.
Cơn đau thường dữ dội và xảy ra đột ngột, thậm chí vào ban đêm. Vùng bị ảnh hưởng có thể đỏ, sưng tấy và nhạy cảm khi chạm vào. Mặc dù thường khởi phát ở ngón chân cái, bệnh gout cũng có thể ảnh hưởng đến các khớp khác như mắt cá chân, đầu gối, khuỷu tay và ngón tay.
2. Cứng khớp
Bạn có cảm thấy các khớp bị cứng, đặc biệt vào buổi sáng hoặc sau khi ngồi lâu không? Đây có thể là dấu hiệu cho thấy nồng độ axit uric trong máu cao. Tình trạng cứng khớp khiến việc vận động trở nên khó khăn, gây khó chịu khi đi lại hoặc thực hiện các hoạt động thường ngày.
Nguyên nhân thường do viêm khớp, khi các tinh thể axit uric tích tụ và gây kích ứng bên trong khớp, dẫn đến đau và khó cử động.
3. Mệt mỏi hoặc thiếu năng lượng
Bạn có thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, ngay cả sau khi đã ngủ đủ giấc? Cảm giác mệt mỏi không rõ nguyên nhân này có thể là một dấu hiệu âm thầm của axit uric cao.
Khi cơ thể phải liên tục chống lại tình trạng viêm do axit uric gây ra, năng lượng sẽ bị tiêu hao, khiến bạn cảm thấy kiệt sức hoặc uể oải trong suốt cả ngày. Một số người cũng cho biết họ cảm thấy đầu óc thiếu minh mẫn hoặc thiếu động lực để làm việc.
4. Thay đổi trong nước tiểu
Nước tiểu cũng có thể phản ánh tình trạng axit uric cao trong cơ thể. Nếu bạn thấy nước tiểu đục, sẫm màu hoặc có mùi nặng bất thường, đây có thể là dấu hiệu cho thấy lượng axit uric đang vượt mức bình thường.
Các triệu chứng khác có thể bao gồm cảm giác khó chịu hoặc nóng rát khi đi tiểu. Trong những trường hợp nặng hơn, axit uric dư thừa có thể dẫn đến hình thành sỏi thận, gây ra cơn đau dữ dội ở vùng lưng dưới hoặc hai bên hông, kèm theo buồn nôn hoặc có máu trong nước tiểu.
5. Xuất hiện các cục nhỏ dưới da, thường không đau
Tình trạng axit uric cao không được điều trị trong thời gian dài có thể dẫn đến sự xuất hiện của những cục nhỏ dưới da, được gọi là hạt Tophi. Đây là những khối chứa tinh thể axit uric tích tụ, thường xuất hiện quanh các khớp như ngón tay, khuỷu tay hoặc ngón chân.
Ban đầu, chúng không gây đau, nhưng nếu không được kiểm soát, chúng có thể bị viêm và gây hạn chế vận động tại vùng khớp bị ảnh hưởng.
3 bước hạ axit uric một cách tự nhiên
Uống nhiều nước hơn
Nghe có vẻ đơn giản nhưng việc uống đủ nước thực sự giúp giảm nồng độ axit uric trong cơ thể. Nước hỗ trợ thận lọc và đào thải axit uric qua đường tiểu hiệu quả hơn. Vì vậy, hãy cố gắng uống ít nhất 8-10 ly nước mỗi ngày. Bạn cũng có thể bổ sung các loại trà thảo mộc hoặc nước dừa để tăng cường khả năng cung cấp nước cho cơ thể.
Chú ý đến chế độ ăn uống
Có một số loại thực phẩm giàu purin, làm tăng sản xuất axit uric trong cơ thể. Để giảm nồng độ axit uric một cách tự nhiên, bạn nên tránh hoặc hạn chế tiêu thụ các loại thực phẩm như thịt đỏ và nội tạng, hải sản, rượu (đặc biệt là bia), đồ uống và đồ ăn nhiều đường, cũng như các sản phẩm từ sữa nhiều chất béo.
Thay vào đó, hãy bổ sung vào khẩu phần ăn hàng ngày các loại thực phẩm như trái cây tươi (đặc biệt là cherry và các loại trái cây họ cam quýt), rau củ (rau lá xanh, cà rốt, cà chua), ngũ cốc nguyên hạt (gạo lứt, yến mạch), các sản phẩm sữa ít béo, hạt và quả hạch vì chúng có lượng purin thấp và có tác dụng chống viêm.
Duy trì cân nặng hợp lý và tập thể dục đều đặn
Thừa cân có liên quan đến nồng độ axit uric cao hơn. Vì vậy, giảm một vài kilogram cũng có thể cải thiện tình trạng đáng kể. Đồng thời, tập thể dục đều đặn giúp cải thiện lưu thông máu, giảm viêm và hỗ trợ chức năng thận. Ngay cả việc đi bộ 30 phút mỗi ngày cũng giúp giảm nồng độ axit uric trong cơ thể. Hãy bắt đầu từ từ và tăng dần cường độ luyện tập.
Hướng Dương (Theo Times of India)
