Ba chế độ ăn tốt cho người bệnh viêm khớp

Chế độ ăn chống viêm cho người bệnh viêm khớp gồm các loại thực phẩm làm giảm hoạt động của các hóa chất gây viêm mà cơ thể sản xuất. Không có quy tắc cụ thể nào, người bệnh chỉ cần cân bằng một số chất béo nhất định, kết hợp thực phẩm giàu chất chống oxy hóa và hóa chất thực vật như những chế độ ăn dưới đây.

Chế độ ăn Địa Trung Hải

Chế độ ăn Địa Trung Hải tập trung vào rau, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, đậu, các sản phẩm từ sữa ít béo hoặc không béo, cá, gia cầm, dầu thực vật và các loại hạt. Người ăn cần hạn chế đường bổ sung, đồ uống có đường, muối, thực phẩm chế biến nhiều, carbohydrate tinh chế, chất béo bão hòa và thịt béo hoặc thịt chế biến.

Một nghiên cứu lớn năm 2016 đã đánh giá hành vi ăn uống của hơn 24.300 người ở vùng Molise thuộc miền nam Italy. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra những người tuân thủ chặt chẽ chế độ ăn Địa Trung Hải có dấu hiệu viêm trong máu thấp hơn người theo các chế độ ăn khác.

Một đánh giá tổng hợp năm 2017 về lợi ích của chế độ ăn Địa Trung Hải với người bệnh viêm khớp dạng thấp cũng cho thấy chế độ ăn này hữu ích trong việc giảm đau và tăng cường chức năng thể chất ở người mắc bệnh.

Chế độ ăn DASH

DASH là chế độ ăn phổ biến khác. Đây là viết tắt của phương pháp tiếp cận chế độ ăn uống để ngăn ngừa tăng huyết áp. Dù ban đầu được phát triển để giảm huyết áp cao, chế độ ăn này cũng có thể giúp giảm viêm.

Người ăn ưu tiên rau, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt, các sản phẩm từ sữa không béo hoặc ít béo, cá, đậu gia cầm, các loại hạt và dầu thực vật. Cần hạn chế các món nhiều chất béo bão hòa, sản phẩm từ sữa nguyên kem, dầu nhiệt đới, đồ uống có đường và đồ ngọt.

Tuân thủ chế độ ăn DASH cũng có thể giảm các dấu hiệu viêm trong máu. Đây là lý do những người áp dụng chế độ ăn này ít có khả năng mắc bệnh viêm khớp hơn.

Chế độ ăn uống lành mạnh của Đại học Harvard (AHEI)

Chỉ số ăn uống lành mạnh thay thế (AHEI) được tạo ra bởi các nhà nghiên cứu thuộc Đại học Harvard. AHEI dựa trên Hướng dẫn chế độ ăn uống dành cho người Mỹ và chấm điểm chế độ ăn uống của bạn theo các loại thực phẩm bạn ăn. Chỉ số này xem trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt, các loại hạt, chất béo lành mạnh và lượng rượu tiêu vừa phải là thực phẩm lành mạnh. Các loại thực phẩm được coi là không lành mạnh bao gồm đồ uống có đường, thịt đỏ và thịt chế biến, chất béo chuyển hóa và muối.

Một số nghiên cứu cho thấy các loại thực phẩm được coi là lành mạnh theo AHEI có thể làm giảm nguy cơ viêm khớp ở phụ nữ. Một nghiên cứu năm 2017 tại Mỹ cho thấy những phụ nữ có điểm AHEI cao có nguy cơ mắc viêm khớp dạng thấp trước 55 tuổi thấp hơn. Họ cũng có nguy cơ mắc viêm khớp dạng thấp huyết thanh dương tính thấp hơn. Đây là dạng viêm khớp dạng thấp phổ biến nhất và được đặc trưng bởi các dấu hiệu viêm trong máu.

Một nghiên cứu tổng hợp năm 2019 ghi nhận kết quả tương tự với bệnh viêm khớp. Trong nghiên cứu này, những phụ nữ Mỹ gốc Phi bị béo phì thừa cân và thoái hóa khớp có dấu hiệu viêm trong máu thấp hơn khi họ ăn theo chế độ AHEI.

Không có chế độ ăn nào tốt nhất và phù hợp với mọi người bệnh viêm khớp. Điều quan trọng là người bệnh cần xây dựng các bữa ăn dựa trên các loại thực phẩm nguyên chất, nhiều màu sắc, hạn chế thức ăn nhanh và chế biến nhiều.

Người bệnh nên tự chuẩn bị bữa ăn tại nhà thay vì ăn ở ngoài. Cắt giảm thực phẩm chế biến nhiều như đồ đóng gói hoặc đông lạnh, hạn chế đồ ăn nhẹ như khoai tây chiên, bánh quy. Tránh carbohydrate tinh chế đơn giản từ đồ ngọt, món tráng miệng, đồ nướng và thực phẩm làm từ bột mì trắng. Thay thế các loại thịt béo bằng cá hoặc các loại hải sản khác.

Các chế độ ăn chống viêm cho bệnh viêm khớp cũng giúp giảm cân, từ đó hạn chế áp lực lên các khớp đã bị tổn thương, đồng thời phòng tránh bệnh tim, đột quỵ, ung thư và tiểu đường. Kết hợp tập thể dục và lối sống lành mạnh giúp người bệnh kiểm soát hiệu quả triệu chứng viêm khớp, ngăn ngừa các đợt bùng phát.

Anh Ngọc (Theo Verywell Health)