Khám 3 tháng mới phát hiện nhiễm loại nấm nguy hiểm

Bệnh nhân quê Hải Dương, hiện được điều trị hồi sức tích cực tại Trung tâm Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai.

Ông bị đái tháo đường, huyết áp cao, đau nửa mặt, đau răng và nhổ răng số 6 từ tháng 6. Từ đó, người bệnh liên tục sốt cao, đau nhức mặt, hàm, đầu, đã đi khám và điều trị ở nhiều bệnh viện chuyên khoa nhưng tình trạng không cải thiện.

Cuối tháng 9, người bệnh đến Bạch Mai khi sốt cao, đau đầu, đau vùng mặt bên phải và có áp xe phổi kèm theo. Tại đây, các bác sĩ xác định bệnh nhân bị nhiễm nấm đen gây tổn thương nghiêm trọng và hoại tử một phần não, vùng xoang mặt. Như vậy, sau hơn 3 tháng kể từ khi xuất hiện triệu chứng, bệnh nhân mới được chẩn đoán đúng bệnh.

Sau hội chẩn toàn viện, người bệnh được các bác sĩ phẫu thuật thần kinh và phẫu thuật tai mũi họng kết hợp mổ để cắt bỏ phần mô hoại tử ở não, xoang.

Đây là một trong gần 40 trường hợp mắc nấm đen mà Trung tâm tiếp nhận từ đầu năm đến nay. Số lượng bệnh nhân tăng qua các năm với tình trạng rất phức tạp. Cụ thể, năm 2022 là 20 ca, năm 2023 là 30 và tính đến hết quý 3 năm 2024 đã tiếp nhận gần 40.

PGS.TS Đỗ Duy Cường, Giám đốc Trung tâm Bệnh Nhiệt đới, khám cho một bệnh nhân mắc nấm đen. Ảnh: Mai Thanh

PGS.TS Đỗ Duy Cường, Giám đốc Trung tâm Bệnh Nhiệt đới, khám cho một bệnh nhân mắc nấm đen. Ảnh: Mai Thanh

PGS.TS Đỗ Duy Cường, Giám đốc Trung tâm Bệnh Nhiệt đới, cho biết bệnh nhiễm nấm đen (black fungus), hay còn gọi Mucormycosis, là một nhiễm trùng nặng do nấm xâm nhập vào các mô sâu trong cơ thể gây tổn thương nhồi máu và hoại tử mô, tạo thành bệnh phá hủy xoang, não, phổi,... Nấm đen từng được coi là cơn ác mộng trong đại dịch Covid-19 khi gây ra cái chết cho hàng nghìn bệnh nhân Ấn Độ.

Nấm sống ở môi trường như đất, nước, nhất là chất hữu cơ như rau quả đang thối rữa, con người có thể hít vào hoặc bị xâm nhập qua vết xước trên da. Nấm dễ xâm nhập người suy giảm miễn dịch, đặc biệt là người bệnh đái tháo đường trong giai đoạn biến chứng, người sử dụng nhiều corticoid, người bệnh ung thư...

"Đây là bệnh lý mới nổi tại Việt Nam sau Covid-19 do đó dễ bị bỏ sót hoặc nhầm lẫn với nhiễm trùng do các vi khuẩn khác", PGS Cường nói, thêm rằng nhiều người khám và điều trị tới hơn 10 bệnh viện mới phát hiện bị nhiễm nấm đen.

Dấu hiệu nhiễm nấm đen thường là đau đầu, đau các xoang hàm mặt, sưng một bên mặt, đau sưng nề một bên mắt, mất khứu giác, sốt, ho và khó thở, đau bụng, buồn nôn, xuất huyết dạ dày. Bệnh nhân có những tổn thương màu đen đặc trưng trên da, xoang, mắt kèm phù nề tấy đỏ mô xung quanh. Bệnh đòi hỏi bác sĩ khám ban đầu phải có nhiều kinh nghiệm trong nhận biết tổn thương, chẩn đoán và điều trị nấm đen.

Bác sĩ khuyên mọi người nên đeo khẩu trang ở nơi công cộng, công trường, nông trường, nông trại. Chú ý môi trường vệ sinh những nơi bão lũ, thiên tai, những nơi có phân gia súc, hoa màu, cây cối bị mục ải. Phòng hộ bằng cách đeo ủng, găng tay, quần áo bảo hộ khi tham gia lao động trong môi trường nêu trên. Vệ sinh nhà cửa và thân thể sạch sẽ. Môi trường sống và làm việc cần thông thoáng, tránh tù hãm, tối tăm, ẩm thấp. Mỗi người cần kiểm soát đường máu, kiểm soát tốt các bệnh nền.

Lê Nga