Thụ tinh ống nghiệm để làm bố ở tuổi 70

"Vợ tôi thiệt thòi do lấy chồng lớn tuổi, may mắn vẫn có con để bầu bạn, không cô quạnh lúc tuổi già", ông Hiệp nói hôm 7/1, lý giải về quyết tâm có con ở độ tuổi xưa nay hiếm. Gần Tết, vợ bận rộn bán hàng nên ông là người chăm sóc con trai 4 tháng tuổi. Cậu bé là con của ông với người vợ thứ hai sau 10 năm chung sống.

Ông Hiệp đã có hai con với người vợ đầu tiên. Sau nhiều năm ly hôn, ông cưới người vợ kém 28 tuổi vào năm 2014, phẫu thuật thông nối ống dẫn tinh để có con nhưng không thành công. Ông được mổ tìm tinh trùng từ tinh hoàn làm thụ tinh ống nghiệm (IVF) hai lần, song chất lượng tinh trùng kém, chỉ tạo được ít phôi, không đậu thai.

Tương tự, ông Vượng, 66 tuổi, cùng vợ chạy chữa để có thêm con suốt 9 năm qua. Ông uống nhiều thuốc đông y, ăn thực phẩm cải thiện khả năng sinh lý, hai lần thụ tinh nhân tạo (IUI) nhưng không đậu thai.

Theo ThS.BS.CKII Dương Quang Huy, Trưởng đơn vị Nam học, Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, nam giới vô sinh thứ phát, tức vô sinh sau khi đã từng có con, rất phổ biến tại IVF Tâm Anh TP HCM, chiếm tỷ lệ khoảng 40% trường hợp vô sinh nam. Nguyên nhân có thể do tiền sử thắt ống dẫn tinh, viêm nhiễm, nhiễm trùng cơ quan sinh dục, chấn thương gây tắc nghẽn ống dẫn tinh, rối loạn cương, tuổi tác... Tuy nhiên, nam giới tầm 70 tuổi vô sinh thứ phát và mong muốn sinh thêm con tương tự ông Vượng và ông Hiệp khá ít gặp.

Để có thêm con, nam giới sẽ được khám toàn diện, xác định nguyên nhân và điều trị với phác đồ phù hợp. Nam giới lớn tuổi được khảo sát kỹ chức năng tình dục, tình trạng cương dương và các bệnh lý nền hay gặp như tăng huyết áp, đái tháo đường... Người chồng có thể cần gom nhiều mẫu tinh trùng, hoặc được thực hiện thủ thuật/phẫu thuật tìm kiếm tinh binh để trữ đông. Các phương pháp phổ biến như chọc hút tinh trùng từ mào tinh qua da (PESA), phẫu thuật mở bìu lấy tinh trùng từ tinh hoàn (TESE), vi phẫu tích mô tinh hoàn tìm tinh trùng (mico-TESE)... Người vợ được khám toàn diện sức khỏe sinh sản. Trường hợp vợ lớn tuổi, ít trứng, có thể được kích thích buồng trứng và chọc hút noãn song song cùng ngày để thụ tinh bằng noãn và tinh trùng tươi, tối ưu tỷ lệ tạo phôi.

Ông Vượng được chẩn đoán không có tinh trùng trong tinh dịch do tắc nghẽn ống dẫn tinh. Bác sĩ Huy xây dựng phác đồ "hai trong một", gồm vi phẫu trích tinh trùng từ mào tinh (MESA) và thông nối ống dẫn tinh. Bác sĩ thu được hai mẫu tinh trùng, trữ đông một mẫu nhằm bảo tồn khả năng sinh sản cho bệnh nhân. Mẫu còn lại được chuyên viên phôi học lọc rửa, lựa chọn tinh binh khỏe mạnh để tiêm vào 6 noãn của người vợ, nuôi cấy được 3 phôi ngày 5. Vợ ông Vượng, được chuyển một phôi vào lòng tử cung và đậu thai. Thai kỳ hiện hơn 5 tháng, phát triển khỏe mạnh.

Còn ông Hiệp được bác sĩ Huy phẫu thuật trích tinh trùng từ tinh hoàn, thu được hai mẫu tinh trùng và trữ đông, thụ tinh ống nghiệm được 3 phôi ngày 5 chất lượng tốt. Đầu tháng 9/2024, vợ ông Hiệp hạ sinh con trai khỏe mạnh, nặng hơn 3 kg.

Bác sĩ Huy cho hay, ngoài các nguyên nhân vô sinh nam do tắc nghẽn, khả năng sinh sản của nam giới cũng giảm dần theo tuổi tác do giảm số lượng và chất lượng tinh trùng. Nam giới ngoài 40 tuổi tăng nguy cơ tích lũy những bất thường ở vật chất di truyền do sai sót trong quá trình phân chia tạo giao tử, dẫn đến dị tật bẩm sinh ở thai nhi và các biến chứng thai kỳ như sảy thai, sinh non, trẻ sinh ra nhẹ cân. Do đó, nam giới nên kết hôn và có đủ con khi còn trẻ. Trường hợp kết hôn ở độ tuổi lớn, sau một năm không có con, vợ chồng nên đến Trung tâm Hỗ trợ sinh sản để khám và điều trị với phương pháp phù hợp.

Hoài Thương

*Tên người bệnh đã được thay đổi