Thời gian gần đây, một số thương hiệu sữa được quảng bá rầm rộ trên mạng xã hội với những lời hứa hẹn như "cao thêm 3 - 5 cm chỉ sau 3 tháng", "bất chấp bố mẹ thấp vẫn cao vượt trội". Trong đó, sữa HIUP từng bị cơ quan chức năng xử phạt vào tháng 3/2024 vì quảng cáo gây hiểu nhầm. Dù đã có yêu cầu chấn chỉnh, những nội dung quảng cáo sai lệch về sản phẩm này vẫn xuất hiện trên các fanpage và hội nhóm phụ huynh. Gần đây nhất, ngày 16/4, Cục An toàn Thực phẩm (Bộ Y tế) tiếp tục yêu cầu ngừng quảng cáo đối với sản phẩm sữa Hikid do vi phạm quy định khi tự ý sử dụng cụm từ "số 1 chiều cao" và so sánh trực tiếp với sữa tươi.
Sữa Hikid được quảng cáo là '100 g Hikid bằng 20 lít sữa tươi'.
Tiến sĩ Nguyễn Hồng Vũ, chuyên gia sinh học phân tử trong y học, hiện làm việc tại Mỹ đã đưa ra quan điểm về hiệu quả thật sự của sữa tăng chiều cao. Theo anh, tuy dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng, nhưng không loại sữa nào hiện nay được chứng minh có tác dụng tăng trưởng chiều cao vượt trội như quảng cáo.
"Ở độ tuổi từ 3 đến 15, tốc độ tăng trưởng chiều cao trung bình khoảng 1 - 1,5 cm mỗi 3 tháng. Việc quảng cáo tăng 3 - 5 cm chỉ sau 3 tháng là hoàn toàn phi lý về mặt sinh học", Tiến sĩ Vũ nhận định.
Anh cũng chỉ ra chiều cao của trẻ chịu ảnh hưởng lớn nhất bởi 4 yếu tố:
- Di truyền (chiếm khoảng 60 - 80%)
- Dinh dưỡng (20 - 30%)
- Vận động thể chất (5 - 10%)
- Giấc ngủ và môi trường sống (5%)
Tiến sĩ Nguyễn Hồng Vũ. Ảnh: NVCC
Tiến sĩ Vũ cho biết sữa bò thông thường là nguồn dinh dưỡng giàu canxi, protein, vitamin D và các yếu tố sinh học như IGF-1 (Insulin-like Growth Factor 1) giúp hỗ trợ phát triển xương. Các nghiên cứu cho thấy, nếu trẻ uống khoảng 250 ml sữa mỗi ngày, chiều cao trung bình có thể nhỉnh hơn 1 - 2 cm so với nhóm không uống sữa. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh lại cho đến nay, chưa có bất kỳ loại sữa tăng chiều cao nào được chứng minh có tác dụng rõ ràng và vượt trội hơn sữa thông thường.
Việc bổ sung dinh dưỡng cho trẻ hoàn toàn có thể đạt được thông qua chế độ ăn hợp lý. "Các nghiên cứu khoa học cho thấy, trong quá trình phát triển chiều cao, bên cạnh ăn uống đầy đủ, canxi và vitamin D đóng vai trò rất quan trọng. May mắn thay, những dưỡng chất này không hề xa xỉ hay khó kiếm, chúng hiện diện ngay trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta", tiến sĩ nói. Anh cho biết thêm một ly sữa có thể cung cấp khoảng 300 mg canxi và 100 IU vitamin D, tương đương khoảng 25 - 30% nhu cầu canxi và 15 - 17% nhu cầu vitamin D mỗi ngày. Các dưỡng chất còn lại có thể dễ dàng bổ sung từ thực phẩm sẵn có như rau xanh, cá nhỏ, đậu phụ, trứng, sữa chua, phô mai...
Ngoài chế độ ăn, trẻ cần được vận động ngoài trời khoảng 30 phút mỗi ngày để cơ thể tổng hợp vitamin D. "Cha mẹ nào cũng mong con mình cao lớn. Đây là tâm lý dễ bị khai thác bởi các chiến dịch quảng cáo quá đà. Tuy nhiên, không có sản phẩm nào có thể thay thế vai trò tổng hợp của di truyền, dinh dưỡng đầy đủ, vận động và giấc ngủ", Tiến sĩ Vũ nhấn mạnh.
Anh cũng khuyến nghị, trừ những trường hợp trẻ có bệnh lý đặc biệt (ví dụ: thiếu hụt một số enzyme chuyển hóa...) cần điều chỉnh dinh dưỡng theo chỉ định bác sĩ, thì hoàn toàn không cần sử dụng các loại sữa đắt tiền nếu chế độ ăn uống đã cung cấp đủ dưỡng chất.
|
Tiến sĩ Nguyễn Hồng Vũ là nhà khoa học chuyên về y học phân tử, hiện làm việc tại Mỹ với hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nghiên cứu ung thư và phát triển vắc-xin. Anh có chuyên môn sâu về kỹ thuật biểu hiện và điều hòa gen, chỉnh sửa gen bằng công nghệ CRISPR-Cas9, phân tích miễn dịch và mô hình hóa trên động vật. Một trong những hướng nghiên cứu chính của anh là tìm kiếm các liệu pháp điều trị ung thư bằng cách kích hoạt hệ miễn dịch thông qua vi khuẩn nhắm mục tiêu khối u và các công cụ sinh học tiên tiến. Tiến sĩ Hồng Vũ theo đuổi triết lý khoa học gắn liền với thực tiễn điều trị, hướng tới mục tiêu "từ phòng thí nghiệm đến giường bệnh". |
Phạm Linh
