10h18 phút sáng 28/5, bên trong phòng mổ đặc biệt của Bệnh viện Từ Dũ, TP HCM, êkíp hơn 20 y bác sĩ thuộc Bệnh viện Từ Dũ và Bệnh viện Nhi Đồng 1 vỡ òa xúc động, ôm chầm lấy nhau khi ca phẫu thuật cứu tim thai cho thai phụ người Singapore diễn ra thành công.
Khoảnh khắc các bác sĩ vỡ òa, ôm chầm lấy nhau sau khi cứu tim thai nhi. Video: Bệnh viện Từ Dũ
Trước đó, khi kim chuyên dụng vừa chọc vào buồng tim em bé trong bụng người mẹ, TS.BS Đỗ Nguyên Tín, Bệnh viện Nhi Đồng 1, đã khựng lại do nhịp tim thai chậm dần, dù thai nhi đang ở tư thế thuận lợi hiếm có để can thiệp.
Họ từng đưa thai phụ vào phòng can thiệp lần đầu vào ngày 22/5, nhưng sau hơn hai giờ xoay trở, em bé vẫn nằm ở tư thế sấp cố định, bánh nhau mặt trước, không thể tiếp cận tim thai để thực hiện thủ thuật. Ở lần thứ hai này, êkíp cũng phải tốn hơn hai giờ xoay đùi, vai, rồi ngực thai nhi theo chiều kim đồng hồ, đến khi tim thai nằm ở vị trí tối ưu.
Bằng thao tác nhanh gọn và chuẩn xác, êkíp can thiệp dùng kim chuyên dụng xuyên qua thành bụng mẹ, đi qua lớp cơ tử cung – bánh nhau, xuyên qua thành ngực thai nhi, chọc thẳng vào buồng thất trái, vào chỗ hẹp chỉ còn nhỏ như đầu bút chì. Tim thai bắt đầu chậm lại, cả ekip không còn thời gian để chần chừ.
Bác sĩ Tín lúc này luồn guidewire (dây dẫn), đưa bóng vào đúng vị trí van động mạch chủ, nhanh chóng bơm bóng để nong. Thời gian thông tim từ khi đâm kim vào buồng thất đến khi rút kim là 2 phút 40 giây, dưới sự tập trung cao độ của cả êkíp. Thuốc vận mạch cho thai được dùng ngay sau đó. Tim thai tăng trở lại đạt 141 lần/phút, trên doppler dòng máu phụt mạnh qua van động mạch chủ, toàn bộ can thiệp hoàn tất thành công. Thai phụ và gia đình bật khóc vì xúc động.
Các y bác sĩ ôm nhau xúc động sau khi ca mổ tim thai nhi thành công. Ảnh: Bệnh viện Từ Dũ
Theo BV Nhi đồng 1, thai phụ K. W. S. 41 tuổi, người Singapore, mang thai lần đầu sau hơn 10 năm hiếm muộn, nhờ phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm (IVF). Chị K. thực hiện IVF và theo dõi thai kỳ tại hai bệnh viện lớn tại Singapore (KK Women’s and Children’s Hospital và Singapore General Hospital), dự sinh tháng 9/2025.
Tuy nhiên, thai kỳ của cô không suôn sẻ. Từ tuần thứ 18, các bác sĩ phát hiện thai nhi có bất thường về tim mạch, Ở tuần thứ 21, siêu âm tim thai cho thấy hẹp van động mạch chủ nặng, van hai lá dày, hở van hai lá nặng và thiểu sản thất trái.
Bác sĩ tại Singapore khuyên nên "chấm dứt thai kỳ" vì bệnh tim bẩm sinh của thai quá nặng, không có cơ hội sống. Tuy nhiên, chị K. cùng một số chuyên gia y tế đã tìm kiếm thông tin về can thiệp tim bào thai và quyết định chuyển chị đến Bệnh viện Từ Dũ – cơ sở đầu tiên tại Đông Nam Á thực hiện được kỹ thuật này. Chị đáp chuyến bay tới TP HCM ngày 5/5 với hy vọng tìm sự sống cho con.
Ngày 20/5, cuộc hội chẩn liên viện giữa Bệnh viện Từ Dũ và Bệnh viện Nhi Đồng 1 và các chuyên gia quốc tế (đến từ Italy và Australia) đã diễn ra. Họ cho biết nếu không can thiệp, đứa trẻ gần như chắc chắn không qua khỏi. Nhưng nếu can thiệp thất bại, thai có thể tử vong ngay trong tử cung. Sau hơn hai giờ thảo luận, họ vẫn quyết định sẽ tiến hành can thiệp nong van động mạch chủ ngay trong tử cung, dù tỷ lệ thành công chỉ khoảng 60%.
Khi bác sĩ thông báo không thể tiếp cận buồng tim do em bé nằm sấp trong lần can thiệp đầu ngày 22/5, thai phụ dù trải qua gây tê tủy sống lẫn gây mê vẫn kiên quyết không bỏ cuộc.
Trước quyết tâm này, các y bác sĩ tiến hành can thiệp lần hai với mục tiêu cứu lấy sự sống cho em bé ngay trong bụng mẹ. Lòng thất trái của thai nhi thu hẹp nhanh, từ 2,3 mm ở lần can thiệp đầu giảm còn 1,4 mm. Đây là trường hợp nhỏ nhất mà êkíp hai bệnh viện từng thực hiện, vượt cả kỷ lục trước đó là 2,4 mm. Tình huống này đòi hỏi đường tiếp cận phải tối ưu, kim chỉ có thể đâm thẳng theo trục tim hướng 11-12 giờ. Tuy nhiên, bé lại nằm sấp, trục tim lệch 7 giờ, nên cần xoay thai 120 độ theo chiều kim đồng hồ.
Bác sĩ Trịnh Nhựt Thư Hương, Trưởng Khoa Chăm sóc trước sinh, Bệnh viện Từ Dũ, cho biết nếu lệch vài độ hoặc thao tác quá nhanh, dây rốn có thể xoắn, tim thai có thể ngừng đập. Tuy nhiên, sau nhiều nỗ lực và sự cẩn thận hết sức, ca phẫu thuật diễn ra thành công.
Đây là trường hợp can thiệp tim thai nhi thứ 9 tại Bệnh viện Từ Dũ và cũng là lần đầu bác sĩ thực hiện trên bệnh nhân người nước ngoài. Giám đốc Sở Y tế TP HCM Tăng Chí Thượng đánh giá việc một bệnh viện hàng đầu của Singapore chủ động giới thiệu người bệnh sang TP HCM để điều trị không chỉ cho thấy niềm tin vào năng lực chuyên môn mà còn là sự ghi nhận của khu vực ASEAN đối với trình độ kỹ thuật cao trong lĩnh vực y học bào thai tại Việt Nam.
Hướng Dương
